İran'dan ABD'ye Nükleer Rest! Uranyum Zenginleştirmede Son Karar
Dünya

İran'dan ABD'ye Nükleer Rest! Uranyum Zenginleştirmede Son Karar


18 May 20255 dk okuma12 görüntülenmeSon güncelleme: 16 June 2025

İran Dışişleri Bakanı Abbas Erakçi, ABD'nin İran ile müzakerelerdeki temsilcisi Steve Witkoff'un açıklamalarına sert bir yanıt vererek, uranyum zenginleştirme faaliyetlerinin durdurulmayacağını kesin bir dille ifade etti. Erakçi, Witkoff'un İran'ın uranyum zenginleştirmesini yüzde 1 oranında dahi kabul etmeyeceklerine dair sözlerini "gerçeklikten kopuk" olarak değerlendirdi.

İran Neden Uranyum Zenginleştiriyor?

İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetleri, ülkenin nükleer enerji programının bir parçası olarak yürütülüyor. İran, nükleer enerjiyi barışçıl amaçlarla kullandığını savunurken, Batılı ülkeler ve özellikle ABD, İran'ın nükleer silah geliştirme potansiyelinden endişe duyuyor. Uranyum zenginleştirme, nükleer yakıt üretimi için kritik bir süreç olmakla birlikte, yüksek seviyelerde zenginleştirilmiş uranyum nükleer silah yapımında da kullanılabiliyor.

Nükleer Müzakerelerde Son Durum

İran ile Batılı ülkeler arasında 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma, İran'ın uranyum zenginleştirme faaliyetlerini sınırlandırarak, ülkenin nükleer silah geliştirmesini engellemeyi amaçlıyordu. Ancak, ABD'nin 2018 yılında anlaşmadan çekilmesi ve İran'a yönelik yaptırımları yeniden uygulamaya başlamasıyla, anlaşma fiilen sona ermişti. O tarihten bu yana, İran da nükleer faaliyetlerini kademeli olarak artırmış durumda. Taraflar arasında anlaşmazlıkların devam etmesi, bölgedeki gerilimi tırmandırıyor.

Uranyum Zenginleştirme Süreci Hakkında Bilgiler

  • Uranyum zenginleştirme, doğal uranyumun izotopik bileşimini değiştirerek, fisyon reaksiyonlarında daha verimli kullanılmasını sağlayan bir süreçtir.
  • Bu süreç, genellikle santrifüj veya gaz difüzyon yöntemleriyle gerçekleştirilir.
  • Zenginleştirilmiş uranyum, nükleer yakıt olarak kullanıldığı gibi, tıbbi izotop üretimi gibi çeşitli alanlarda da kullanılabilir.
  • Ancak, yüksek seviyelerde zenginleştirilmiş uranyum, nükleer silah yapımında da kullanılabildiği için, bu faaliyetler uluslararası denetim altında tutulmaktadır.

Müzakerelerin Geleceği ve Bölgesel Etkileri

İran'ın uranyum zenginleştirme konusundaki kararlılığı, nükleer müzakerelerin geleceği açısından belirsizlik yaratıyor. ABD'nin İran'a yönelik yaptırımları devam ederken, İran'ın nükleer faaliyetlerini sürdürmesi, bölgedeki gerilimi daha da artırabilir. Bu durum, özellikle Orta Doğu'da istikrarsızlığa yol açabilecek potansiyele sahip. Uluslararası toplum, tarafları diyalog yoluyla bir çözüme ulaşmaya çağırırken, nükleer silahlanma yarışının önüne geçilmesi için çaba gösterilmesi gerekiyor.