Alzheimer araştırmalarında çığır açan bir keşif yapıldı. Neurology dergisinde yayımlanan yeni bir araştırma, yaşlı erkeklerde yaygın olarak bulunan bir genetik varyantın demans riskini ciddi oranda artırabileceğini ortaya koydu. Bu buluş, Alzheimer'a karşı mücadelede yeni bir sayfa açabilir.

Alzheimer Riski ve Genetik Bağlantı

Araştırma, ABD ve Avustralya'da gerçekleştirilen ve kalp-damar hastalığı, demans veya bilişsel gerileme öyküsü olmayan yaşlı bireyleri takip eden çalışmaların verilerini analiz etti. Araştırmacılar, Avrupa kökenli 70 yaş üzeri 12 binden fazla Avustralyalı üzerinde HFE genindeki varyantlara odaklandı. Bu gen, vücuttaki demir seviyelerini düzenlemede kritik bir rol oynuyor.

Özellikle H63D isimli varyantın iki kopyasına sahip erkeklerde, demans gelişme riskinin 2,39 kat daha yüksek olduğu belirlendi. Bu risk artışı yalnızca erkeklerde görülürken, kadınlarda benzer bir ilişki tespit edilmedi. Bu durum, cinsiyetin Alzheimer üzerindeki genetik etkileşiminde önemli bir faktör olabileceğini gösteriyor.

Demir Yüklenmesi ve Alzheimer İlişkisi

Araştırmaya göre, bu genetik yapı "hemochromatosis" adı verilen ve vücutta aşırı demir birikmesine yol açan bir duruma neden olabiliyor. Aşırı demir birikimi, karaciğer sirozu, karaciğer kanseri, kas iskelet sistemi sorunları ve demans gibi çeşitli sağlık sorunlarına yol açabiliyor. Bu durumun demansla olan ilişkisi, demirin beyin üzerindeki toksik etkileri ve oksidatif stres yoluyla açıklanabilir.

Curtin Tıbbi Araştırma Enstitüsü'nden Prof. John Olynyk, konuyla ilgili şu açıklamayı yaptı:

"Bu varyantın tek kopyasına sahip olmak sağlık üzerinde olumsuz bir etki yaratmazken, iki kopyaya sahip erkeklerde demans riski iki kattan fazla artıyor."

Bu açıklama, genetik yatkınlığın Alzheimer riskini nasıl etkileyebileceğine dair önemli bir ipucu sunuyor.

Alzheimer'dan Korunma Yolları ve Gelecek Araştırmalar

Bu araştırma, Alzheimer'a karşı korunmada genetik faktörlerin önemini vurgularken, gelecekteki araştırmaların bu alana odaklanması gerektiğini gösteriyor. Özellikle HFE genindeki varyantların demans riskini nasıl etkilediği ve bu riskin nasıl azaltılabileceği üzerine yapılacak çalışmalar, Alzheimer'a karşı daha etkili stratejiler geliştirmemize yardımcı olabilir.

Alzheimer riskini azaltmak için alınabilecek önlemler:

• Sağlıklı ve dengeli beslenme
• Düzenli egzersiz
• Zihinsel aktivitelerde bulunma (kitap okuma, bulmaca çözme vb.)
• Sosyal etkileşimde bulunma
• Uyku düzenine dikkat etme

Sonuç

Alzheimer araştırmalarındaki bu yeni keşif, demans riskini artıran genetik bir varyantı ortaya çıkararak hastalığın önlenmesi ve tedavisi için umut verici bir adım sunuyor. Özellikle risk altındaki bireylerin erken teşhisi ve uygun yaşam tarzı değişiklikleriyle demansın ilerlemesi yavaşlatılabilir. Gelecekteki araştırmalar, bu genetik bağlantıyı daha derinlemesine inceleyerek Alzheimer'a karşı daha etkili tedavi yöntemleri geliştirmemize yardımcı olacaktır.